۱۳۸۷ مرداد ۱۳, یکشنبه

بازتاب سخنان رئيس جمهور ارمنستان در مطبوعات تركيه

سرژ سركيسيان رئيس جمهور ارمنستان روز 23 ژوئن (3 تير) در مسكو در ملاقات با اعضاي انجمن ارامنه روسيه در مسكو، در خصوص آينده روابط با تركيه گفت: "تركيه پيشنهاد مي كند كميسيوني جهت تحقيق شواهد تاريخي تشكيل شود. ما با تشكيل چنين كميسيوني مخالف نيستيم، اما بعد از اينكه مرز دو كشور گشوده شود. در آينده نه چندان دور من قصد دارم در راستاي تقويت روابط ارمني- تركي اقدامات تازه اي انجام دهم، و به احتمال قوي من عبداله گُل رئيس جمهور تركيه را براي تماشاي بازي تيم هاي ملي فوتبال ارمنستان و تركيه به ايروان دعوت خواهم كرد".
"يلدز دويج" كارشناس انستيتوي مطالعات ارمني مركز تحقيقات استراتژيك اورآسيا در شماره 27 ژوئن (7 تير) خبرنامه اين انستيتو در خصوص اين موضعگيري سركسيان نوشت: "سرژ سركيسيان در ديدار با اعضاي انجمن ارامنه روسيه از آمادگي ارمنستان براي برقراري روابط ديپلماتيك با تركيه خبر داد و گفت: "در قرن 21 مرزهاي كشورهاي همسايه نمي توانند بسته باشند". وي سپس بر پشتيباني مشروط خود از پيشنهاد تركيه مبني بر تشكيل كميسيون مشترك مورخان را تكرار نمود.
ياد آور مي شود، ديدار رفت مسابقات مقدماتي جام جهاني فوتبال 2010 آفريقاي جنوبي ميان تيمهاي فوتبال دو كشور در روز شش سپتامبر 2008 (16 شهريور) در ارمنستان و بازي برگشت در روز 14 سپتامبر 2009 در تركيه انجام خواهد شد. تا به امروز نحوه برگزاري اين دو ديدار مشخص نشده است، زيرا بين دو كشور روابط ديپلماتيك وجود ندارد.
اين مورد تأثير دعوت سرژ سركيسيان براي حل مسائل موجود ميان دو كشور را جالب تر مي سازد. اما اين دعوت به عنوان يك ابتكار هر چقدر هم با ابتكارات سابق مغايرت داشته باشد، به هرحال سئوالاتي بوجود مي آورد.
روبرت كوچاريان رئيس جمهور سابق ارمنستان با استدلال عدم وجود روابط ديپلماتيك بين دو كشور در اجلاس سازمان همكاري اقتصادي درياي سياه در ماه ژوئن 2007 شركت نكرده و "وارطان اوسكانيان" وزير امور خارجه خود را راهي آنكارا كرده بود. در حاليكه استدلال كوچاريان به اوسكانيان نيز مربوط مي شد.
بنابراين دعوت سرژ سركيسيان از "گُل" براي سفر به ايروان را بايد در تضاد با موضع گيري سابق دانست. علاوه براين، با توجه به واكنش تشكلات ارمني نسبت به اين دعوت، كه هنوز جنبه رسمي بخود نگرفته است، احتمال انصراف از دعوت رئيس جمهوري ارمنستان بعيد نيست".
در ادامه مقاله، "يلدز دويج" به مطلب چاپ شده در يكي از نشريات تركيه اشاره كرده مي نويسد: "نشريه "طرف" در شماره 27 ژوئن (7 تير) خود با تشويق "گل" براي ديدار از ايروان نوشته است: "بعد از مدتها بيانات رئيس جمهور سركيسيان در مسكو مبني بر دعوت از رئيس جمهور عبداله گَل به ايروان جهت تماشاي بازي فوتبال برجسته ترين مثال درك متقابل روحيات به منظور گشودن صفحه اي تازه در روابط ارمني- تركي است. (؟!) كاش رئيس جمهور ما كه در دوران فعاليت در مقام وزير امور خارجه مايل به نزديكي با همسايه شرقي خود بود و به "همايش ارمني" جنجالي دانشگاه "بلگه" در سال 2005 پيام هاي مثبت ارسال كرده بود، دعوت را بپذيرد".
اين كارشناس سپس به احتمالات پيش روي اشاره كرده مي نويسد: "نمي دانيم قبل از انجام بازي (فوتبال) اقداماتي انجام خواهد شد، اما مي توان حدس زد كه مسائل مربوط به گشايش مرزها بررسي مي شوند. چرا در اين لحظه؟! نگراني اصلي تركيه آن است كه در صورت پيروزي نامزد دمكرات ها در انتخابات رياست جمهوري آمريكا پيشگيري از تصويب قطعنامه به رسميت شناسايي نژادكشي ارامنه از سوي كنگره اين كشور غيرممكن خواهد بود. اگر باراك اوباما انتخاب شود و وعده خود در خصوص شناسايي نژادكشي ارامنه را عملي سازد، اين آشكاراً شبيه زلزله در روابط آمريكا و تركيه خواهد بود. در حاليكه در صورت برقراري روابط با ارمنستان براي اوباما حمايت از موضع تركيه در كنگره آسان تر خواهد بود. آنكارا با درك اين مطلب از امروز دست به كار شده است. در ماه فوريه پس از انتخابات رياست جمهوري ارمنستان كه به دليل انجام تقلب و تخلف زير سئوال رفته بود، قرار گرفتن عبداله گُل در فهرست اولين كساني كه به سرژ سركيسيان تبريك گفتند، از اولين علائم استراتژي جديد بود".
اين كارشناس ترك در پايان مقاله خود به واكنش احتمالي مردم دو كشور پرداخته مي نويسد: "اما آيا مردم آماده هستند؟ به نظر من هم در تركيه و هم در ارمنستان مردم آماده هستند. (؟!) شايد عجيب تلقي شود اما فوتبال دوستان ارمني در بازي آلمان و تركيه تيم ملي فوتبال تركيه را تشويق مي كردند. (؟!) متأسفانه بعضي نيروهاي سياسي اقدام به آشفته كردن اوضاع نموده اند. لئون ترپتروسيان كه در مبارزه انتخاباتي خود شعار "روابط با تركيه را من برقرار خواهم كرد" (؟!)را سر مي داد شروع به متهم كردن سرژ سركيسيان در "انكار نژادكشي ارامنه" به علت ابراز موضع گيري ملايم نسبت به تشكيل كميسيون مشترك مورخان، كرد".
روزنامه "حريت" نيز در شماره 28 ژوئن (8 تير) خود با اين اظهار نظر كه "گُل به ايروان خواهد رفت"، مي نويسد: "آنكارا دعوت را مثبت مي داند. گرچه منابع ديپلماتيك خاطرنشان مي سازند كه هنوز دعوت رسمي دريافت نكرده اند، اما موضع گيري اشان نسبت به دعوت منفي نيست".در واكنش رسمي به اين زمزمه ها "بوروك اوزورگرگين" سخنگوي جديد وزارت امور خارجه تركيه در تاريخ 27 ژوئن رسماٌ اعلام كرد، چنانچه چنين دعوتنامه اي از سوي سركسيان براي رييس جمهور گل ارسال گردد، آن مورد بررسي قرار خواهد گرفت. وي در اين باره گفت: "تمامي آنچه سركسيان در خلال سفرش به مسكو بيان كرده است و از آن جمله دعوت از گل براي ديدار از مسابقه فوتبال تيمهاي تركيه و ارمنستان كه قرار است در تاريخ 6 سپتامبر در ايروان برگزار گردد، در سايت رياست جمهوري ارمنستان منتشر شده است، اما با اين وجود ما تاكنون چنين دعوت نامه اي دريافت نكرده ايم. در صورت دريافت ما آن را مورد بررسي قرار خواهيم داد".