آكشام: روند بهبود روابط

تركيه - ارمنستان به حالت تعليق در آمده است.

روزنامه "آكشام" چاپ تركيه طي مقاله اي در شماره 23 مه (2 خرداد) خود نوشت:‌ "به نظر مي رسد پس از ديدار كوتاه مدت اخير رجب طيب اردوغان از جمهوري آذربايجان، كه در تاريخ 13 مه (23 ارديبهشت) صورت گرفت، روند بهبود روابط تركيه و ارمنستان به حالت تعليق در آمده است".
تلاش ها براي عادي سازي روابط ميان تركيه و ارمنستان پس از سفر "عبدالله گل"، رييس جمهور تركيه به ايروان در سپتامبر سال گذشته گسترده تر شده و به دنبال توافق طرفين در خصوص امضاي "نقشه راه" در ماه آوريل (ارديبهشت) اين روند وارد مرحله نويني شده بود. اما واكنش جمهوري آذربايجان به اين موضوع موجب شد دولت تركيه حركت در اين مسير را متوقف كند. دولت اردوغان در داخل تركيه نيز با واكنش احزاب مخالف و خصوصاً ژنرالهاي ارتش مواجه شد.
"آكشام" در ادامه مي نويسد: "اكنون آنكارا تلاش مي كند تا راه هاي جديدي براي عادي سازي روابط با ارمنستان بيابد. تركيه در 16 دسامبر 1991 ميلادي استقلال ارمنستان را به رسميت شناخت. اما در ماه آوريل 1993 مرز زميني و اوايل سال 1994 نيز حريم هوايي خود را بر روي آن كشور بست. اكنون تركيه براي برقراري روابط ديپلماتيك با ارمنستان و بازگشايي مرز مشترك، خواهان به رسميت شناخته شدن تماميت ارضي تركيه توسط ارمنستان و خودداري ايروان از مطرح كردن ادعاي نسل كشي ارمنيان در مجامع بين المللي و نيز پايان دادن به اشغال قراباغ كوهستاني و ديگر مناطق جمهوري آذربايجان شده است. آنكارا همچنين با ارائه پيشنهاد تشكيل "كميته مشترك تاريخدانان" آمادگي خود را براي گفتگو درباره ادعاي نسل كشي ارامنه اعلام كرده است".
"آكشام" مي افزايد: "در واقع تركيه سياست پايان دادن به مشكلات و عادي سازي روابط با كشورهاي همسايه را در پيش گرفته است. در همين راستا و به رغم اينكه تركيه تنش هاي احتمالي را با جمهوري آذربايجان پيش بيني مي كرد، (در آخرين موضعگيري رسمي، اردوغان واگذاري قراباغ به باكو را پيش شرط گشودن مرز زميني آن كشور با ارمنستان اعلام كرده است. آ.) ايروان از برداشتن گامهاي مناسب (منظور قبول پيش شرط هاي آنكارا مي باشد. آ.) در روند عادي سازي روابط خودداري كرد و تمايلي نيز به اين موضوع نشان نداد. در اين ميان كشورهاي غربي به ويژه آمريكا همواره از ارمنستان حمايت كرده (ياد آور مي گردد كه رقم كمك هاي اعطايي واشنگتن به جمهوري آذربايجان در قياس با ارمنستان روندي رو به افزايش داشته. در عين حال حضور نظاميان آمريكايي در اين كشور را نبايد فراموش كرد. آ.) و با سياستهاي خود موجب افزايش جسارت (!؟) اين كشور در مقابل تركيه و جمهوري آذربايجان شده اند".
آكشام در باره سياست راهبردي آنكارا در قفقاز مي نويسد: "تركيه با توجه به واقعيت هاي منطقه قفقاز براي برقراري موازنه در معادلات منطقه اي و ايفاي نقش موثرتر در آن تلاش مي كند. و بي ترديد اين موضوع چندان آسان نخواهد بود".
"مليت" ديگر روزنامه تركيه طي مقاله اي با عنوان "آيا موضع گيري اردوغان مي تواند موجب قطع روند مذاكرات ميان تركيه و ارمنستان شود؟"، نوشت:‌ "رجب طيب اردوغان عادي سازي روابط تركيه و ارمنستان را منوط به حل مسئله قراباغ كوهستاني دانسته است. حال اين سوال مطرح مي گردد كه آيا اين سخنان اردوغان مي تواند موجب قطع روند مذاكرات ميان آنكارا و ايروان شود؟ سخنان اردوغان در باكو همانگونه كه انتظار مي رفت موجب خشم ايروان شد، اما هيچ نشانه اي درباره تصميم ايروان براي خروج از طرح "نقشه راه" كه براي عادي سازي روابط با آنكارا ترسيم گشته، به چشم نمي خورد". مليت در ادامه مي افزايد: "به عبارت ديگر در شرايط كنوني بحث توقف مذاكره ميان تركيه و ارمنستان به هيچ وجه مطرح نيست. به رغم آن مي توان پيش بيني كرد كه اين روند در كوتاه مدت به نتيجه اي نخواهد رسيد". اين روزنامه در پايان مي پرسد: "آيا سخنان اردوغان بيانگر اين مسئله نيست كه تركيه و ارمنستان بايد براي عادي سازي روابط سالهاي طولاني ديگري را نيز در انتظار بمانند ؟".
از سوي ديگر به گزارش پايگاه اينترنتي كانال 7 تلويزيون تركيه، "سرژ سركيسيان"، رييس جمهور ارمنستان پس از ديدار با "استپان مسيچ" رئيس جمهور كرواسي در ايروان كه اواخر ماه مه (اوايل خرداد) صورت گرفت، در جمع خبرنگاران گفته است:‌ "نسبت به روند عادي سازي روابط با تركيه خوشبين نيستم اما در اين باره بدبين نيز نيستم". سركيسيان افزوده است: "تركيه بايد به جامعه بين المللي و ارمنستان اطمينان دهد كه در چارچوب قوانين بين المللي حركت مي كند". رئيس جمهوري ارمنستان همچنين در ملاقات با "برايان فول "، نماينده ويژه انگليس در منطقه قفقاز جنوبي در واكنش به اظهارات نخست وزير تركيه هشدار داد كه "هر نوع تلاش تركيه براي مداخله در حل و فصل مناقشه قراباغ كوهستاني، تنها مي تواند اين روند را با شكست مواجه سازد". به گفته وي، اگر آنكارا به راستي خواهان كمك به حل و فصل مسالمت آميز مناقشه قراباغ است، بهترين راه آن عدم دخالت در اين عرصه است.