اطلاعيه

به مناسبت 24 آوريل؛ سالروز نسل‌كشي و غصب موطن ارمنيان توسط دولت تركيه

امپراتوري عثماني كه از دهه پاياني قرن نوزدهم، بسياري از مستعمرات خود را به واسطه قيام‌هاي ملل زجر كشيده از دست داده بود، براي "خلاصي يافتن" از مسئله ارمني، اقدام به قتل‌عام‌هاي گسترده ارامنه به خصوص در سال‌هاي 96-1894 نمود، اما اعتراضات بين‌المللي و مقابله گسترده ارامنه، مانع از ادامه كشتارها توسط سلطان عثماني گرديد... سال‌ها بعد، آغاز جنگ جهاني اول فرصتي استثنايي به دست حزب "اتحاد و ترقي"، جانشين جديد و افراطي‌تر سلطان داد تا با سازمان‌دهي كوچ اجباري، كشتار ددمنشانه ارامنه را به انجام برسانند. نسل‌كشي ارمنيان از 24 آوريل 1915 با دستگيري حدود سيصد تن از شاعران، متفكران، نويسندگان، اعضاي پارلمان و كشتار تمامي آنان آغاز شد و همزمان با پايان جنگ جهاني متوقف گشت. پس از آن نيروهاي متفقين دولت تركيه را مجبور به تشكيل دادگاه و محكوم نمودن طراحان و مجريان نسل‌كشي ارامنه نمودند، اما تحولات و منافع بعد از جنگ مجدداً مسئله ارمني را به حيطه فراموشي برد، چنانكه حتي سردمداران جديد تركيه به خود اجازه دادند كشتار ناتمام را تا سال 1923 ادامه داده و به پايان ببرند. از سوي ديگر جامعه جهاني با پيمان "لوزان"، كه هيچ حق و حقوقي را براي ارمنيان قايل نمي‌گشت به تركيه "آسودگي خاطر بخشيد". اما جنايت و نسل‌كشي مشمول مرور زمان نمي‌گردد. و ارمني‌ها نيز همچون ديگر ملت‌ها نمي‌توانستند گذشته خود و به خصوص سرزمين اشغالي خويش را به فراموشي بسپارند... نيم قرن پس از وقوع نسل‌كشي 1915، ارامنه دياسپورا كه به عينه شاهد بي‌تفاوتي جامعه جهاني نسبت به وضعيت خويش و ناديده گرفته شدن حقوق پايمال شده‌شان بودند از روش‌هاي سنتي و محتاطانه نااميد و از عريضه‌نويسي و ارسال تمنانامه به نهادهاي بين‌المللي دست شسته و با درك بي‌نتيجه بودن آن به مبارزه‌اي پي‌گير و سازمان‌دهي شده برخاستند. شناسايي و محكوميت نسل‌كشي ارامنه توسط بيش از بيست كشور جهان و برخي مجامع بين‌المللي، بي‌ترديد از نتايج مبارزه آگاهانه و مداوم ارامنه طي چند دهه اخير است. تغيير سياست‌ دولت تركيه در برابر دادخواست ارمنيان، كه از بي‌اعتنايي به مقابله با تمامي امكانات دولتي مبدل گشته را نيز مي‌توان از نتايج اين مبارزات دانست. از سوي ديگر گسترش روزافزون واكنش‌هاي مثبت روشنفكران و افكار عمومي تركيه نسبت به ارامنه و همچنين اشارات روزافزون آنها در مورد صفحات ننگين تاريخ تركيه را مي‌توان از دست‌آوردهاي مهم مبارزات ارامنه به حساب آورد. تركيه امروزي كه خود در معرض تغييرات و تقسيمات ارضي احتمالي و غير قابل پيش‌بيني قرار دارد، سعي در سودجويي از بحران‌ها و مسايل داخلي كشورهاي همسايه داشته، مترصد فرصت‌هايي اينچنيني براي دخالت در امور داخلي كشورهاست و لذا ثبات خود را در بي‌ثباتي همسايگان جستجو كرده و قبل از هر چيز به دنبال تغيير توازن قدرت و تحميل خويش به عنوان نيروي برتر منطقه‌اي است. تركيه كه مي‌پندارد برنامه نفوذ خود به بالكان را نسبتاً موفق به پايان رسانده، حال ضمن تهديد حاكميت دولت‌ها و تماميت ارضي كشورهاي همسايه در فكر تكرار همان برنامه در خاور نزديك است. گر چه ايجاد هر گونه تغييري در مرزهاي منطقه‌اي و نيز تبادل ارضي از سوي تركيه مي‌تواند از ديدگاه حقوق ارامنه به عنوان پيش سابقه به كار گرفته شود، اما در عين حال روند خطرناك حاضر را مي‌بايد با هشياري و تعمق كامل دنبال نمود. در نود و هفتمين سالگرد نسل‌كشي ارامنه؛ هم‌صدا با همه بشردوستان جهان، خاطره ميليون‌ها شهيد ارمني كه در موطن چند هزار ساله خويش به خون غلطيدند را گرامي داشته و با خود پيمان مي‌بنديم كه با تمام وجود از آرمان انساني شهيدان‌مان دفاع نماييم. همچنين به نام خود، جامعه ارمني ايران و ارامنه سراسر جهان از تمامي جامعه انسان‌دوست ايران، روزنامه‌نگاران، ناشرين، متفكرين، دولت و مجلس شوراي اسلامي مي‌خواهيم تا به نوبه خود ضمن محكوم نمودن نسل‌كشي ارمنيان از تلاش ارامنه در راه رسيدن به حقوق پايمال شده‌شان حمايت كنند. حق، با گذر زمان از ميان نمي‌رود جاودانه باد خاطره ميليون‌ها شهيد ارمني تهران، هفته‌نامه «آراكس» 24 آوريل 2012 مصادف با 5 ارديبهشت 1391