نوروزعلي محمداف روزنامه نگار و سردبير نشريه "صداي تالش" از 2 سال پيش تحت شرايط بسيار نامساعد روحي و جسمي در زندان به سر مي برد"نوروزعلي محمداف" فعال اجتماعي، روزنامه نگار و سردبير نشريه "صداي تالش" كه از 2 سال پيش تحت شرايط بسيار نامساعد روحي و جسمي ناشي از حبس در يكي از زندان هاي جمهوري آذربايجان به سر مي برد، درگذشت. "محمد اف" كه در زمان مرگ 68 سال سن داشت، روز 17 اوت (26 مرداد) در بهداري زنداني در آذربايجان و درشرايطي كاملاً مشكوك مظلومانه چشم از جهان فروبست.
محمداف در سال 2007 دستگير و يك سال بعد در محكمه اي نمايشي به جرم "خيانت به وطن" طي حكمي ناعادلانه و بسيار سنگين به 10 سال حبس محكوم گرديد. در يكي از بندهاي مجموعه اتهامات واهي اين روزنامه نگار و فعال اجتماعي تالشي تبار مشخصاً آمده بود كه وي با "سرويس هاي اطلاعاتي ايران همكاري داشته و فعاليت هايش با آنان هماهنگ بوده است". وي همچنين متهم به ايجاد اختلافات ديني، مذهبي و قومي و نيز ترويج احساسات ناسيوناليستي و شوونيستي ميان اتباع كشور بوده و مطالب و مقالاتي در حمايت از ايران و تحقير آذري زبان ها نوشته و منتشر مي كرده است.
محمداف به غير از روزنامه نگاري و سردبيري نشريه "صداي تالش" كه منعكس كننده مسايل فرهنگي و اجتماعي قوم تالش كه جمعيتي چند صد هزار نفري در جمهوري آذربايجان را شامل مي شوند، رياست "انجمن فرهنگي تالش ها" و همچنين سالها مديريت دانشكده زبان شناسي آكادمي ملي علوم جمهوري آذربايجان را بر عهده داشت.
محمداف از بيماري قلبي رنج مي برد و در طول حبس نيز به علت شرايط بد و نامناسب زندان به امراض ديگري مبتلا شده بود. مقامات زندان نهايتاً در تاريخ 28 جولاي (6 مرداد) به علت وخامت حال زنداني ناگزير او را به بهداري زندان منتقل مي كنند اما چند روز بعد به علت شرايط و امكانات نامناسب درماني و ناداني كادر پزشكي اين مركز بهداشتي كه به گواهي چند سازمان حقوق بشر داخلي و بين المللي هيچ تشابهي به مركز درماني نداشت اين فعال تالشي چشم از جهان فروبست. مقامات زندان علت مرگ محمداف را لخته شدن خون در رگ هاي حياتي مغز اعلام كرده اند. (؟!)
در آوريل گذشته (ارديبهشت ماه) "اندرس هرگل" از استونيا و "ايوگنيا جيوكووان" از بلغارستان، دو عضو شوراي اروپا مامور تهيه و ارائه گزارشي درباره جمهوري آذربايجان شده بودند. آن ها در مدت اقامت خود در اين جمهوري بعد از ملاقات با نوروزعلي محمداف در گزارش خود از شرايط و وضعيت نگهداري اين فعال تالشي اظهار نگراني و ناخرسندي كرده بودند. در كنار اين اعتراض، چندين سازمان بين المللي حقوق بشر و نمايندگان سياسي ديگر كشورها نيز بارها از باكو درخواست كرده بودند كه اين زنداني به شدت مريض را از حبس آزاد كنند. اين در حالي بود كه تعداد كثيري از وكلا و فعالان اجتماعي و سياسي جمهوري آذربايجان اعتقاد داشتند كه آنچه به محمداف نسبت داده شده عاري از حقيقت است و پرونده سازي عليه اين فعال تالشي " سفارشي" بوده است. آنان معتقد بودند كه محمداف را بايد يك زنداني سياسي دانست. به غير از نوروز علي محمداف يكي ديگر از همكاران وي در نشريه "صداي تالش" به اسم "المان قلي اف" نيز دستگير و به اتهام واهي "خيانت به وطن" به 6 سال حبس محكوم گرديده است.
در خصوص شرايط حبس و چگونگي مراقبت پزشكي از محمداف يك نشريه چاپ روسيه نوشت: "بعد از 5/2 سال حبس اين فعال سياسي به بيماري هاي مختلفي دچار شده بود و عليرغم فشارهاي بين المللي تنها در ماه جولاي گذشته (تير) بود كه وي براي رسيدگي پزشكي به بهداري زندان منتتقل گرديد". اين نشريه در خصوص شرايط و كادر درماني بهداري زندان مي نويسد: "در خصوص شرايط اين مركز به اصطلاح پزشكي ذكر تنها اين نكته كافي است كه محمداف در 3 روز اول انتقال به بهداري از داشتن تخت درماني محروم بوده و اين در حالي است كه صحبت كردن از دانش و تخصص پزشكان اين مركز درماني بي معنا و خنده دار خواهد بود". اين نشريه مي نويسد: "پزشكان و كادر درماني اين مركز طبق دستورات و سفارشات داده شده مقامات سياسي ارشد با موضوع بيماري و روند درماني محمداف برخورد كردند. آنان از ارائه دارو و تغذيه مناسب به اين فعال تالشي خودداري كرده اند. به كلام ديگر زندان بان ها اين زندان جداي از رنگ لباسشان تمام توان و تخصص خود را عليه اين زنداني بيمار به كار بسته بودند، زيرا از قبل بر همگان معلوم گشته بود كه نوروزعلي محمداف محكوم به مرگ است.
در يكي ديگر از بندهاي مجموعه اتهامات 38 صفحه اي محمداف آمده است: "همكاري با اقدامات خصمانه ايران بر عليه آذربايجان كه اقدامي ضد ميهني و خيانت به كشور محسوب مي شود". جالب است بدانيد كه دادستاني آذربايجان يكي ديگر از اتهامات محمداف را انتشار مطالبي با محوريت "استقلال منطقه تالش" در نشريه "صداي تالش" و نهايتاً ارائه اطلاعات از اين طريق به سرويس هاي اطلاعاتي ايران عنوان كرده بود. (؟!)
محمداف در جلسه دفاعيه، شجاعانه خطاب به دادستان و قضات دادگاه فرمايشي گفته بود: " من نيك مي دانم كه مرا به خاطر قوميتم و اينكه يك تالشي هستم به بند كشيده و محاكمه مي كنيد. بله من يك تالشي هستم و به آن نيز افتخار مي كنم. آگر تالشي بودن جرم محسوب مي شود فكر مي كنم تقاضاي 12 سال حبس كه از سوي دادستان مطرح شده با در نظر گرفتن "سنگيني اين جرم" بسيار كم است، لذا براي خودم تقاضاي حبس ابد را دارم".
بعد از انتشار خبر مرگ پروفسور نوروز علي محمداف، سايت خبده‌اسهمشف به نقل از "اسماعيل شعبان اف" رييس سازمان "دياسپوراي تالش" اعلام كرد: "مرگ يك روشنفكر و دانشمند تالشي در زندان جمهوري آذربايجان، دهن كجي به شوراي اروپا، سازمان ملل متحد و دول بزرگ است كه چشمان خود را بر جفايي كه بر حق قوم تالش و روشنفكران آن روا مي گردد، بسته اند".
در واكنش به مرگ اين روشنفكر تالشي، سازمان عفو بين الملل از دادستان كل و وزارت دادگستري جمهوري آذربايجان خواسته است تا دلايل و اطلاعات جامع و صحيحي در خصوص مرگ محمداف ارائه دهند. از سوي ديگر رييس "سازمان وكلاي اروپا" نيز اطلاعيه اي در رابطه با مرگ اين فعال تالشي صادر كرد. در بخشي از اين اطلاعيه آمده است: "ما اعلام مي كنيم در چارچوب منشور و تعهدات بين المللي كه بر عهده دولت آذربايجان است بايد بلادرنگ تحقيقات جامعي در خصوص مرگ نوروزعلي محمداف شروع شود و همكاري همه جانبه اي با مقامات قضايي براي مشخص نمودن حقيقت صورت گيرد. اين دين و وظيفه دولت جمهوري آذربايجان است تا دلايل مرگ محكومين را مشخص و رسماً اعلام نمايد، تا مرگ آنان با خبرها و اطلاعات غير موثق در ابهام باقي نماند. زيرا همه ما عضو كنوانسيون رعايت حقوق بشر اروپا هستيم. دولت جمهوري آذربايجان موظف است بلادرنگ با انجام تحقيقات كامل علت مرگ هر محكوم در بند را مشخص نمايد.
مرگ محمد اف فعال و روشنفكر تالشي كه اصالتاً از اقوام ايراني محسوب مي شود بي شك به سفارش حكام جمهوري آذربايجان صورت گرفته است. هدف از اين گونه اقدامات، سركوب و ضرب شست نشان دادن به تالشان و ديگر اقوام كشور و پاكسازي و يگانه سازي قوميت ها ي ساكن در آن مي باشد، سياستي كه دولتمردان جمهوري آذربايجان تجربه اي بس گران در اجراي آن دارند.
حكومت باكو تحت فشار و جوسازي گروههاي پان تركيست و با هدف خفه كردن احساسات ايران دوستي تالشان و مهار جنبش فرهنگي اقليت هاي ايراني زبان آن كشور، نوروزعلي محمداف را كه بي ترديد شاخص ترين و موجه ترين چهره فرهنگي تالش شمالي به شمار مي رفت، هدف قرار داده و حكم قضايي ناعادلانه بسيار سنگيني عليه وي صادر كرد كه سرانجام به علت شدت بيماري ناشي از صدمات شرايط سخت زندان، مظلومانه چشم از جهان فرو بست.
Tehran Time
Yerevan Time
